Atık Kodları Nelerdir? Nasıl Belirlenir?
Uluslararası standartlara uygun şekilde belirlenen atık kodları, atıl durumdaki malzemelerin sınıflandırılması ve yönetimi için gereklidir. Söz konusu kodlar; atıkların kaynağına, türüne ve tehlikeli olup olmadığına göre farklılık gösterir. Bu süreçte Avrupa Atık Kataloğu (EWC), malzemenin özellikleri ve insan sağlığına olan potansiyel etkileri dikkate alınır. Kodların doğru belirlenmesi, geri dönüşüm süreçlerinin etkinleştirilmesi ve çevre kirliliğinin önüne geçilmesi konularında önemlidir.
Atık Kodları Listesi Nedir?
Atık kodları, kullanılmış malzemelerin kaynağını ve türünü belirlemeye yarayan standartlaştırılmış numaralardır. Türkiye’de atıkların sınıflandırılması ve kodlanması, Avrupa Birliği’nin ilgili listesi dikkate alınarak gerçekleştirilir. Kullanılmış malzemelerin belirli bölümlere ayrılmasıyla oluşturulan atık kodları listesi şu şekildedir:
- 01 = Maden çıkarımı ve işlenmesinden kaynaklanan atıklar,
- 02 = Tarım, hayvancılık, su ürünleri üretimi, ormancılık, avcılık ve balıkçılıktan kaynaklanan atıklar,
- 03 = Kağıt/karton üretimi ve işlenmesinden kaynaklanan atıklar,
- 04 = Tekstil endüstrisinden kaynaklanan atıklar,
- 15 = Ambalaj atıkları,
- 20 = Ayrı toplanan belediye atıkları
Her bölümün altında atığın türüne göre daha spesifik kodlar yer alır. Örneğin, 15 01 02 atık kodu, plastik ambalajı ifade eder. Bunun yanı sıra 15 01 10 atık kodu, tehlikeli maddelerin kalıntılarını barındıran ambalajları tanımlar.
Tehlikeli Atık Kodları Nelerdir?
Tehlikeli atıklar, insan sağlığı ve çevre üzerinde olumsuz etkiler yaratabilecek özelliklere sahiptir. Dolayısıyla bu atıkların doğru yönetimi, sınıflandırılması ve kodlanması büyük önem taşır. Tehlikeli malzemeler, Avrupa Atık Kataloğu’na (EWC) uygun olarak belirli kodlarla tanımlanır. Örneğin, “01” ile başlayan kodlar, maden çıkarımı ve işlenmesinden kaynaklanan atıkları ifade eder. Öte yandan “06” ile başlayan kodlar ise kimyasal atıkları tanımlar.
Malzemenin kimyasal ve fiziksel özellikleri, tehlikeli atıkların tanımlanması sırasında dikkate alınan ilk unsurdur. Özellikle atığın toksik, patlayıcı, yanıcı veya korozif olup olmadığına bakılır. Yapılan değerlendirmeler sonucunda malzemenin niteliği belirlenir ve uygun tehlikeli atık kodları atanır. Aynı zamanda bu süreçte atığın kaynağı, içeriği, miktarı ve depolama koşulları da göz önünde bulundurulur. Bunun nedeni, belirli miktarların üzerindeki atıklar için özel yönetim ve depolama gereğinin olmasıdır.
Atık Kodları Neden Önemlidir?
Atık kodları, kullanılmış malzemelerin doğru şekilde sınıflandırılmasını sağlayarak geri dönüşüm sürecinin verimini artırır. Aynı zamanda atıkların çevre ve insan sağlığı üzerindeki potansiyel olumsuz etkilerini azaltır. Bu kodlar, atıkların içeriğine, kaynağına ve tehlikeli özelliklerine göre belirlenir. Dolayısıyla hangi atıkların riskli olduğu ve işlenme sürecinde alınması gereken önlemler kolayca anlaşılır.
Atık kodları, özellikle sanayi, inşaat, tarım ve sağlık gibi sektörlerde faaliyet gösteren işletmeler için önemlidir. Nitekim kodlar, firmaların atıklarını yasal düzenlemelere uygun şekilde yönetmelerine olanak tanır. Ayrıca atık yönetiminde ulusal ve uluslararası düzenlemelere uyum sağlamak, işletmelerin hukuki sorunlarla karşılaşmaması için de gereklidir. Dolayısıyla kodlar, hem çevrenin korunması hem de firmaların sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşması açısından önem taşır.
Sizin için hazırladığımız “Bakır Kablo Fiyatları Ne Kadar? Nasıl Belirlenir?” başlıklı içeriğimiz de ilginizi çekebilir.
