Bakır, yüksek iletkenliği nedeniyle enerji ve telekomünikasyon başta olmak üzere pek çok sektörde kullanılır. Kullanıldığı sektörler nedeniyle stratejik bir metal olarak kabul edilir ve fiyatları yakından takip edilir. Bu noktada bakır fiyatları; küresel şartlar, jeopolitik koşullar ve döviz kurları gibi faktörlere bağlı olarak değişir. Ayrıca arz ve talep dengesi de rakamların oluşmasında kritik öneme sahiptir. Bunun yanı sıra yıllara göre bakır fiyatları da sürekli değişir. Her ne kadar son dönemlerde fiyatlar dalgalı bir seyir izlese de 2025 yılının son çeyreği ile birlikte yükseliş trendine girmesi beklenir.
Bakır Fiyatlarını Etkileyen Faktörler
Yıllara göre bakır fiyatları, çeşitli faktörler nedeniyle değişkenlik gösterir. Söz konusu faktörlerden bazılarına ilişkin detaylar ise aşağıdaki gibidir:
Arz ve Talep Dengesi
Metallerin fiyatlandırılması sürecinde ana belirleyici unsur arz ve talep arasındaki dengedir. Bu noktada denge sağlanana kadar fiyatlar aşağı ya da yukarı yönlü olarak değişme eğilimi gösterir. Denge sağlandığında ise rakamlar sabit kalır.
Arz, üretimi ifade eder ve bakır için iki farklı kaynak vardır. Kaynakların ilkini madenler oluştururken diğeri ise geri dönüşüm sektörüdür. Madencilik ve geri dönüşüm sektöründen gelen ham madde miktarının artması ile birlikte piyasadaki rakamlarda gevşeme meydana gelir. Böylece fiyatlar düşer. Üretimin azalması halinde ise rakamlarda artış görülür.
Talep için de benzer kurallar geçerlidir. Artan taleple birlikte rakamlarda yukarı yönlü bir değişim meydana gelir. Küresel gelişmeler nedeniyle azalan talep, rakamların gevşemesine neden olur.
Enerji Maliyetleri
Madencilik ve geri dönüşüm faaliyetlerinde yoğun şekilde enerji kullanılır. Bu kapsamda kullanılan enerjinin maliyeti genel rakamları etkiler. Yüksek maliyetler söz konusu olduğunda bu durum direkt olarak rakamlara yansır. Böylece bakır fiyatları yıllara göre değişir.
Döviz Kurları
Global piyasalarda emtia fiyatları Dolar ya da Euro gibi para birimleri ile belirtilir. Söz konusu rakamlar TL’ye çevrilirken döviz kurundan yararlanılır. Döviz kurlarının yüksek olması, yani TL’nin yabancı para birimleri karşısında değer kaybetmesi, ülke içindeki rakamlarda artış görülmesine yol açar. Türk Lirası’nın yabancı para birimleri karşısında değer kazanması ise TL cinsinden olan fiyatlarda düşüş görülmesine neden olur.
Spekülasyon
Bakır ve diğer önemli metaller borsalarda işlem görür. Söz konusu durum, fiyatlandırma sürecinde spekülasyonların da etkili olmasıyla sonuçlanır. Bununla birlikte spekülatörlerin piyasaya sürdüğü haberler nedeniyle rakamlarda değişimler meydana gelir. Bu değişimler bazen uzun süre etkisini korurken bazı durumlarda ise geçici olur.
Yıllara Göre Bakır Fiyatları
Yıllara göre bakır fiyatları, küresel ekonomik etkiler nedeniyle sürekli değişkenlik göstermiştir. Bu kapsamda 1950’li yıllardan 2000’lerin başına kadar yavaş artan bir seyir izlediği bilinir. Ancak 2000’li yıllardan itibaren özellikle Çin ekonomisinde yaşanan büyümenin etkisi ile birlikte bakıra olan talep ciddi anlamda artmıştır. İlgili durum, rakamların sert şekilde yükselmesine neden olmuştur. Ancak 2008 yılında yaşanan küresel krizle birlikte rakamlar düşmüş ve uzun süre dalgalı bir seyir izlemiştir. Bu süreçte bir dönem bakırın ton fiyatı 10.000$ seviyesine yaklaşmıştır.
2020’li yıllardan sonra yenilenebilir enerji santralleri yaygınlaşmaya başlamıştır. İlgili durum, bakıra olan talebin hızlı şekilde yükselmesiyle sonuçlanmıştır. Ayrıca yine bu dönemde elektrikli otomobiller ilk defa seri üretime geçmiştir.
Başta ABD olmak üzere pek çok ülkede elektrikli otomobiller de yaygınlaşmıştır. Söz konusu husus da benzer şekilde rakamların yükselmesiyle sonuçlanmıştır. Bunun yanı sıra son yaşanan gelişmeler nedeniyle uzun süredir dalgalı seyir izleyen bakır fiyatları, 11.000$ seviyelerine yaklaşmıştır.
Sizin için hazırladığımız “Nikel Hurda Fiyatları Nasıl Belirlenir? Nikel Nereye Satılır?” başlıklı içeriğimizi de ilginizi çekebilir.